Παρασκευή 9 Απριλίου 2010

Γιώργος Οικονομόπουλος: Νόμιμος ή παράνομος ο Γενικός Γραμματέας στο Δήμο Πειραιά;





Γνωμοδότηση του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους δυναμιτίζει τη νομιμότητα της θέσης του Γενικού Γραμματέα στο δήμο Πειραιά, Γιώργου Οικονομόπουλου.

Το δεξί χέρι του δημάρχου Πειραιά Παναγιώτη Φασούλα, Γιώργος Οικονομόπουλος, σύμφωνα κατ' αναλογία με τη με αριθμό 8/2007 γνωμοδότηση του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους (ΝΣΚ - Συνεδρίαση της 9ης Ιανουαρίου 2007), που αποφασίστηκε κατά πλειοψηφία 7 έναντι 2, κατέχει θέση που δεν έπρεπε να έχει καθώς είναι υπάλληλος της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Πειραιά.

Ο πρώην άτυπος σύμβουλος του νομάρχη Πειραιά Γιάννη Μίχα, μεταπήδησε στην θέση του Γενικού Γραμματέα στο δήμο του λιμανιού, με την εκλογή του Παναγιώτη Φασούλα ως δημάρχου Πειραιωτών μετά τις αυτοδιοικητικές εκλογές της 15ης Οκτωβρίου 2006.

Κυριολεκτικά την ίδια ώρα που αναλάμβανε τα καθήκοντά του ο δήμαρχος Παναγιώτης Φασούλας αλλά και ο Γενικός Γραμματέας του δήμου Γιώργος Οικονομόπουλος, δημοσιευόταν η απόφαση 8/2007 του ΝΣΚ που έλεγε ούτε λίγο ούτε πολύ ότι αυτή η τοποθέτηση του Γιώργου Οικονομόπουλου στην καρέκλα του Γενικού Γραμματέα του δήμου είναι παράνομη.

Και αυτό διότι ο κος Οικονομόπουλος είναι και υπάλληλος της νομαρχίας Πειραιά η οποία σύμφωνα με τα όσα αναλυτικά εξηγεί η σχετική γνωμοδότηση του ΝΣΚ, δεν ανήκει στο δημόσιο τομέα με τη στενή έννοια και κατά συνέπεια δεν μπορεί να εφαρμοστεί η σχετική νομοθεσία που επιτρέπει σε δημόσιους υπαλλήλους ή λειτουργούς του δημόσιου τομέα να διορίζονται σε θέση Γενικού Γραμματέα στους δήμους.

Που βασίστηκε λοιπόν η σχετική απόφαση του νεοδημοκράτη τότε Γενικού Γραμματέα της Περιφέρειας Χαράλαμπου Μανιάτη που έδωσε το πράσινο φως για να βρίσκεται ο Γιώργος Οικονομόπουλος στη θέση που βρίσκεται, αν όχι στην παρακρατική συναλλαγή της συγκυβέρνησης ΝΔ και ΠΑΣΟΚ με αμοιβαίες αφανείς εξυπηρετήσεις;

Και από που πήρε το "εντάξει" για την απόφαση αυτή αν όχι από τον υπουργό επανίδρυσης του κράτους Καραμανλή και τότε υπουργό των Εσωτερικών Προκόπη Παυλόπουλο;

Θα επιστραφούν στο δημόσιο ταμείο τα χρήματα που εισπράττει ο κος Οικονομόπουλος χωρίς να τα δικαιούται σύμφωνα με τη γνωμοδότηση του ΝΣΚ;

Θα ανακληθεί έστω και τώρα, μετά από σχεδόν 4 χρόνια η απόφαση διορισμού του;





Ακολουθεί ολόκληρη η σχετική γνωμοδότηση του ΝΣΚ:


ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ
ΝΟΜΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ


ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ υπ' αριθ. 8/2007

ΤΟΥ ΝΟΜΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΤΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ

Γ ΤΜΗΜΑΤΟΣ

Συνεδρίαση της 9ης Ιανουαρίου 2007


Σύνθεση:


Πρόεδρος: Γεώργιος Πουλάκος, Αντιπρόεδρος

Μέλη: Πασχάλης Κισσούδης, Νικόλαος Μαυρίκας, Ιωάννης Τρίαντος, Αλέξανδρος Καραγιάννης, Ηλίας Δροσογιάννης, Ιωάννης Διονυσόπουλος, Ανδρέας Χαρλαύτης και Ασημίνα Ροδοκάλη, Νομικοί Σύμβουλοι.


Εισηγητής: Νικόλαος Μαυρίκας, Νομικός Σύμβουλος

Αριθμ. Ερωτήματος: Υπ' αριθμ. πρωτ. 69834/21-12-2006 έγγραφο

Διεύθυνσης Οργάνωσης και Λειτουργίας Ο.Τ.Α. (Τμήμα Προσωπικού Ο.Τ.Α.) Υπουργείου Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης.

Περίληψη ερωτήματος: Εάν υπάλληλοι των Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων μπορούν να διορισθούν σε θέσεις Γενικών Γραμματέων Δήμων, καθώς και ν' αποσπασθούν, σε θέσεις ειδικών συμβούλων και ειδικών ή επιστημονικών συνεργατών Δήμων.




Επί του πρόσθεν ερωτήματος, το τμήμα εγνωμοδότησε, κατά πλειοψηφία, ως ακολούθως :

Ι.α. Από τις διατάξεις των παραγράφων 1-3 του άρθρου 241 του ν. 1188/1981 (Α, 204), όπως έχουν τροποποιηθεί και ισχύουν, ορίζονται τα ακόλουθα:

«1. Δήμοι με πληθυσμό πάνω από είκοσι χιλιάδες (20.000) κατοίκους, εφ' όσον έχουν ανάλογη οικονομική δυνατότητα, μπορούν με τον οργανισμό εσωτερικής υπηρεσίας τους, να συνιστούν θέση μετακλητού γενικού γραμματέα.

Με απόφαση του διοικητικού συμβουλίου Συνδέσμου Δήμων και Κοινοτήτων Ιαματικών Πηγών Ελλάδος, μπορεί να συσταθεί θέση μετακλητού γενικού γραμματέα στο σύνδεσμο αυτόν.

Οι αποδοχές του γενικού γραμματέα καθορίζονται με κοινή απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών και Οικονομικών σε ποσοστό των αποδοχών των υπαλλήλων ειδικών θέσεων α' βαθμού, χωρίς να θίγονται οι διατάξεις του ν. 156/1982.

Δυνατότητα σύστασης θέσης μετακλητού γενικού γραμματέα έχουν και οι δήμοι που είναι πρωτεύουσες νομών .

2. Ο Γενικός γραμματέας διορίζεται και απολύεται δΓ αποφάσεως του
δημάρχου, δημοσιευόμενης εν περιλήψει δια της Εφημερίδας της Κυβερνήσεως. Ο
γενικός γραμματέας παύει να ασκεί τα καθήκοντα του απολυόμενος αυτοδικαίως
ευθύς ως ο προσλαβών τούτον δήμαρχος, αποβάλει την ιδιότητα αυτού εξ
οιουδήποτε λόγου.

3. Ο γενικός γραμματέας προΐσταται αμέσως μετά τον δήμαρχο όλων των
υπηρεσιών του οικείου δήμου και προσυπογράφει τα υπό του δημάρχου
υπογραφόμενα έγγραφα».

βϊ. Εξάλλου, κατά το άρθρο 58 παραγρ. 1 του Ν. 2214/1994 παραγρ. 1 (Α, 75) :

«1. Σε θέσεις γενικών γραμματέων Υπουργείων, γενικών γραμματέων προϊσταμένων γενικών γραμματειών, ειδικών γραμματέων και όσων εξομοιούνται με αυτούς, επιτρέπεται, κατά τις κείμενες διατάξεις, ο διορισμός υπαλλήλων και λειτουργών του δημοσίου τομέα, όπως αυτός είχε οριοθετηθεί πριν από την ισχύ του άρθρου 51 παράγραφος 1 του ν. 1892/1990, με τις διατάξεις της παραγράφου 6 του άρθρου 1 του ν. 1256/1982 (ΦΕΚ 55 Α'), ανεξάρτητα από τη σχέση με την οποία υπηρετούν σε αυτόν. Ο χρόνος υπηρεσίας τους που διανύεται στις θέσεις αυτές λογίζεται για όλες συνέπειες ως πραγματική υπηρεσία στην οργανική τους θέση. Σε περίπτωση αποχώρησης τους από τις παραπάνω θέσεις επανέρχονται αυτοδικαίως στη θέση που κατείχαν πριν από το διορισμό τους.

Αν η θέση αυτή δεν είναι κενή, θεωρούνται ότι κατέχουν ομοιόβαθμη προσωρινή θέση, που συνιστάται αυτοδικαίως και καταργείται επίσης, αυτοδικαίως, όταν αποχωρήσουν από την υπηρεσία».

II. Η ισχύς της ανωτέρω ρύθμισης έχει επεκταθεί και στους γενικούς γραμματείς των δήμων, σύμφωνα με τη ρητή πρόβλεψη του άρθρου 14 παραγρ. 14 του Ν. 2307/1995 (Α, 113).

γ. Με το άρθρο 67 παραγρ. 4 του Ν. 1416/1984 (Α, 18) προβλέφθηκε η σύσταση στους δήμους ισάριθμων με τους αντιδημάρχους θέσεων ειδικών συμβούλων ή ειδικών συνεργατών ή επιστημονικών συνεργατών. Με την παράγραφο 5 του αυτού άρθρου του ίδιου νόμου καθορίζονται τα τυπικά και ουσιαστικά προσόντα προς πλήρωση των ανωτέρω θέσεων.

ii. Στην παράγραφο 8 του ανωτέρω άρθρου (67 του Ν. 1416/1984) διαλαμβάνονται τα ακόλουθα:

«Η πλήρωση των θέσεων ειδικών συμβούλων, ειδικών συνεργατών ή επιστημονικών συνεργατών μπορεί να γίνει και με απόσπαση από θέση του δημόσιου τομέα, όπως αυτός ορίζεται με το άρθρο 1 παρ. 6 του νόμου 1256/1982, ή με ανάθεση καθηκόντων με παράλληλη, πλήρη ή μειωμένη, άσκηση των κύριων καθηκόντων του προσλαμβανόμενου. Στην περίπτωση αυτή εφαρμόζονται οι διατάξεις του άρθρου 64 του νόμου αυτού.

Οι αποσπώμενοι κατά το χρόνο της απόσπασης τους εξακολουθούν να υπάγονται στους φορείς ασφάλισης που είναι ασφαλισμένοι».

ΙΙ.α. Όπως έχει προεκτεθεί, η διάταξη του άρθρου 241 του ν. 1188/1981, για τους γενικούς γραμματείς των δήμων, αναφέρεται μόνον στην ιδιότητα τους ως μετακλητών υπαλλήλων, στον τρόπο καθορισμού της μισθοδοσίας, στη διαδικασία διορισμού και στον κύκλο των καθηκόντων τους.

β. Εξάλλου με το προμνημονευθέν άρθρο 58 παρ. 1 του Ν. 2214/1994, του οποίου η εφαρμογή έχει επεκταθεί και στους γενικούς γραμματείς των δήμων (άρθρο 14 παρ. 14 του Ν. 2307/1995) επιτρέπεται ο διορισμός στις ανωτέρω θέσεις υπαλλήλων και λειτουργών του δημοσίου τομέα, όπως αυτός είχε οριοθετηθεί με το άρθρο 1 παρ. 6 του Ν. 1256/1982. Παραλλήλως, με την ίδια διάταξη προβλέπεται, ότι ο χρόνος υπηρεσίας που διανύεται στις θέσεις αυτές, από τους προαναφερθέντες υπαλλήλους, λογίζεται για όλες τις συνέπειες ως πραγματική υπηρεσία στην οργανική θέση τους, ενώ σε περίπτωση αποχώρησης τους επανέρχονται αυτοδικαίως, στη θέση που κατείχαν, ακόμη, και εάν αυτή δεν είναι κενή, οπότε συνιστάται προσωπαγής που καταργείται, αυτοδικαίως, μετά την αποχώρηση τους από την υπηρεσία.

β. Εξάλλου, και κατά την προμνημονευθείσα διάταξη του άρθρου 67 παραγρ. 8 του ν. 1416/1984 η δυνατότητα αποσπάσεως σε θέσεις ειδικών συμβούλων και ειδικών ή επιστημονικών συνεργατών, σε Δήμους, συνυφαίνεται και με την ιδιότητα υπαλλήλων φορέων του δημόσιου τομέα, όπως αυτός έχει οριοθετηθεί με το άρθρο 6 παρ. 1 του ν. 1256/1982.

γ. Το κρίσιμο, επομένως, ερμηνευτικό ζήτημα, που ανακύπτει, συνάπτεται με το εάν οι υπάλληλοι των Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων και εντεύθεν οι Νομαρχιακές Αυτοδιοικήσεις, εντάσσονται στο δημόσιο τομέα, κατά την έννοια της παραγράφου 6 του άρθρου 1 του ν. 1256/1982.

ΙΙΙ.α. Επί του ανωτέρω ερμηνευτικού προβληματισμού, από την πλειοψηφία του Τμήματος (Νομικοί Σύμβουλοι : Π. Κισσούδης, Ν. Μαυρίκας, Αλ. Καραγιάννης, Ηλ. Δροσογιάννης, Ιωάν. Διονυσόπουλος, Ανδρ. Χαρλαύτης και Ασημ. Ροδοκάλη, ήτοι ψήφοι 7) υπεστηρίχθη η ακόλουθη γνώμη :

ϊ. Κατά τις διατάξεις των άρθρων 2 παρ. 1 του ιδρυτικού τους νόμου (ν. 2218/1994-Α, 90), καθώς και κατά το άρθρο 1 του Κωδικοποιητικού π.δ/τος 30/1996 (Α, 21) οι Νομαρχιακές Αυτοδιοικήσεις είναι αυτοδιοικούμενα, κατά τόπο, νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου.

Εξάλλου, τόσο στις διατάξεις του ν. 2218/1994, όσο και του π.δ/τος 30/1996, καθώς και στις μεταγενέστερες τροποποιητικές, δεν υφίσταται οποιαδήποτε ρητή πρόβλεψη για την υπαγωγή των Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων στο δημόσιο τομέα.

ii. Σύμφωνα με την παράγραφο 6 του άρθρου 1 του ν. 1256/1982 στην, υπό την ισχύ του, οριοθέτηση του δημόσιου τομέα, περιελαμβάνοντο οι Κρατικοί ή Δημόσιοι Οργανισμοί, σαν κρατικά νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου (περίπτωση β').

ίii. Κατά την παγιωμένη νομολογιακή αντίληψη (βλ. Πορίσματα νομολογίας Σ.τ.Ε. 1959 σελ. 121, 122 και 135), όπου στην κείμενη νομοθεσία αναφέρονται, γενικώς, νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου δεν περιλαμβάνονται, σ' αυτά και οι Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Η παραδοχή αυτή συμπορεύεται με τη σαφή Συνταγματική διάστιξη (άρθρα 102 και 103 παρ. 6) μεταξύ νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου και Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης.

ίν. Είναι, βεβαίως αληθές, ότι με την ερμηνευτική διάταξη του άρθρου 19 παρ. 5 του ν. 1586/1986 (Α, 37), στην έννοια των κρατικών νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου της περίπτωσης β' της παραγράφου 6 του άρθρου 1 του ν. 1256/1982, ενετάγησαν και οι Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης.

Παρά ταύτα, κατά το χρόνο επιψήφισης της ανωτέρω ερμηνευτικής διάταξης (1986) δεν είχαν συσταθεί οι Νομαρχιακές Αυτοδιοικήσεις, ως οργανισμοί δευτέρου βαθμού Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Τούτο συνέβη μεταγενεστέρως με το ν. 2218/1994.

Ως εκ τούτου η προαναφερθείσα ερμηνευτική διάταξη κατελάμβανε τους, κατά το χρόνο ισχύος της, υφιστάμενους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης, ήτοι τους Δήμους και τις Κοινότητες.

β. Συνακόλουθα, κατά τη γνώμη της πλειοψηφίας, οι υπάλληλοι των Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων, εφόσον κατέχουν οργανικές θέσεις στους αντίστοιχους Οργανισμούς (Ν.Α.), που δεν εντάσσονται, ρητώς, στο δημόσιο τομέα, κατά την έννοια της παραγράφου 6 του άρθρου 1 του ν. 1256/1982,

δεν μπορούν να διορισθούν Γενικοί Γραμματείς Δήμων, ούτε να αποσπασθούν σε θέσεις ειδικών συμβούλων και ειδικών ή επιστημονικών συνεργατών Δήμων.

Κατά τη γνώμη της μειοψηφίας (Αντιπρόεδρος Γ. Πουλάκος και Νομικός Σύμβουλος Ι. Τρίαντος, ήτοι ψήφοι 2) με την προαναφερθείσα ερμηνευτική διάταξη του άρθρου 19 παρ. 5 του ν. 1586/1986 ενετάγησαν στο πεδίο του δημόσιου τομέα, κατά την έννοια της παραγράφου 6 του άρθρου 1 του ν. 1256/1982 και οι Νομαρχιακές Αυτοδιοικήσεις, εφόσον η αυτή διάταξη αναφέρεται κατά τρόπο γενικό και αδιάστικτο σε Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης, σύμφωνα και με γενικότερη πρόβλεψη της παραγράφου 1 του άρθρου 102 του Συντάγματος, όπως ίσχυε κατά τον κρίσιμο χρόνο, η οποία, έστω και προεξαγγελτικά στην οριοθέτηση των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης, περιελάμβανε, όχι μόνο τους πρωτοβάθμιους, αλλά και τους δευτεροβάθμιους.

Υπό τυχόν αντίθετη εκδοχή η περί ης πρόκειται ερμηνευτική διάταξη θα έπρεπε να διαλαμβάνει ρητή μνεία μόνο των Δήμων και Κοινοτήτων.





β. Ως εκ τούτου, κατά το προπαρατεθέν σκεπτικό, οι υπάλληλοι των Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων, εφόσον οι φορείς, στους οποίους ανήκουν οργανικά, εντάσσονται στο δημόσιο τομέα, μπορούν να διορισθούν Γενικοί Γραμματείς και να αποσπασθούν σε θέσεις ειδικών συμβούλων και επιστημονικών ή ειδικών συνεργατών Δήμων.

V. Κατ' ανακεφαλαίωση των σκέψεων που προπαρατέθηκαν, το τμήμα εγνωμοδοτησε, κατά πλειοψηφία (ψήφοι επτά, έναντι δύο), ότι οι υπάλληλοι των Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων, εφόσον κατέχουν οργανικές θέσεις στους αντίστοιχους Οργανισμούς (Ν.Α.), που δεν εντάσσονται, ρητώς, στο δημόσιο τομέα, κατά την έννοια της παραγράφου 6 του άρθρου 1 του ν. 1256/1982 δεν μπορούν να διορισθούν Γενικοί Γραμματείς Δήμων, ούτε να αποσπασθούν σε θέσεις ειδικών συμβούλων και ειδικών ή επιστημονικών συνεργατών Δήμων.

ΘΕΩΡΗΘΗΚΕ

Αθήνα 15/1/2007

Επικοινωνία: