Σε καλό κλίμα η επίσκεψη του πρωθυπουργού Γιώργου Παπανδρέου στην Κύπρο όπου συναντήθηκε με τον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας Δημήτρη Χριστόφια.
Χαρακτηριστικό πάντως είναι ότι, όσον αφορά το Κυπριακό, οι δύο ηγέτες περιορίστηκαν να επαναλάβουν τις γνωστές θέσεις των δύο πλευρών χωρίς να αναφερθούν σε συγκεκριμένα ζητήματα αναλυτικά, ούτε να προσδιορίσουν το σημείο στο οποίο βρίσκονται σήμερα οι διαπραγματεύσεις επίλυσης του προβλήματος.
Από το Γραφείο Τύπου του Πρωθυπουργού εκδόθηκε η επόμενη ανακοίνωση:
ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ
ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΥ
Λευκωσία, 19 Οκτωβρίου 2009
Ο Πρωθυπουργός, Γιώργος Α. Παπανδρέου, πραγματοποιεί από σήμερα επίσημη διήμερη επίσκεψη στην Κύπρο. Στο πλαίσιο τη επίσκεψης, το πρωί είχε κατ’ ιδίαν συνάντηση με τον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας, Δημήτρη Χριστόφια.
Μετά το πέρας των συνομιλιών, ο Δημήτρης Χριστόφιας και ο Γιώργος Α. Παπανδρέου, έκαναν τις ακόλουθες δηλώσεις:
Δ. ΧΡΙΣΤΟΦΙΑΣ: Είναι με μεγάλη χαρά που καλωσορίζω το νέο Πρωθυπουργό της Ελλάδας, το φίλο Γιώργο Παπανδρέου στην Κύπρο. Εκφράζω εκ μέρους του κυπριακού λαού, αλλά και εμού προσωπικά, συγχαρητήρια για την ανάληψη των καθηκόντων του και από καρδιάς τού εύχομαι καλή επιτυχία στο τιμόνι της Κυβέρνησης της Ελλάδας.
Θέλω, επίσης, να του εκφράσω τις θερμές μου ευχαριστίες και την ευγνωμοσύνη μου, γιατί η Κύπρος και το Κυπριακό αποτελούν προσωπική προτεραιότητα του Έλληνα Πρωθυπουργού και της νέας Ελληνικής Κυβέρνησης.
Δεν είναι η πρώτη φορά που θα συνεργαστώ με τον κ. Παπανδρέου. Μαζί έχουμε συνεργαστεί ξανά σε στιγμές δύσκολες, κατέχοντες άλλα αξιώματα. Δημιουργήθηκε μεταξύ μας φιλία, η οποία αποτελεί το στέρεο υπόβαθρο πάνω στο οποίο θα στηριχθεί η στενή συνεργασία μας, αυτή τη φορά από άλλα αξιώματα, αυτό του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας και του Πρωθυπουργού της Ελλάδας.
Η Ελλάδα είναι το βασικό στήριγμά μας στον αγώνα που διεξάγουμε για να πετύχουμε την υλοποίηση του στρατηγικού μας στόχου, που είναι η επίλυση του Κυπριακού. Η ύπαρξη αγαστής συνεργασίας και η συνεχής επαφή είναι επιβεβλημένη και η κοινή δράση είναι αναγκαία.
Με τον Έλληνα Πρωθυπουργό συζητήσαμε σήμερα τις τελευταίες εξελίξεις στο Κυπριακό, καθώς και τα θέματα που αφορούν στις ευρωτουρκικές θέσεις. Σε αυτά τα θέματα διαπιστώθηκε πλήρης σύμπτωση απόψεων.
Στις συνομιλίες δεν περιοριστήκαμε μόνο στη συζήτηση των εν λόγω θεμάτων. Συζητήσαμε διάφορα περιφερειακά και διεθνή προβλήματα κοινού ενδιαφέροντος, όπως η μάστιγα της πείνας, ο κίνδυνος από τις κλιματικές αλλαγές και η παγκόσμια οικονομική κρίση.
Και σε αυτά τα θέματα διαπιστώθηκε σύμπτωση απόψεων και θα εργαστούμε από κοινού.
Αυτή η σύμπτωση στηρίζεται στο γεγονός ότι κοινό αφετηριακό σημείο αποτελεί το αξίωμα ότι στο κέντρο της πολιτικής, της οικονομίας, όπως και κάθε ενασχόλησης με τα κοινά, πρέπει να βρίσκονται ο άνθρωπος και οι εύλογες ανάγκες του.
Όπως έχω ήδη αναφέρει, με τον Έλληνα Πρωθυπουργό συζητήσαμε το Κυπριακό. Έχουμε σημειώσει ότι ο διεθνής παράγοντας μάς πιστώνει με θέληση και βούληση για επίλυση του Κυπριακού σύντομα. Αυτό είναι αποτέλεσμα των πρωτοβουλιών και των ενεργειών που έχουμε αναλάβει, οι οποίες έμπρακτα αποδεικνύουν ότι όχι απλά θέλουμε λύση, αλλά ότι επειγόμαστε για λύση, αφού η παρέλευση του χρόνου παγιώνει τα τετελεσμένα της εισβολής και της κατοχής.
Επαναβεβαιώσαμε τη δέσμευσή μας για λύση διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας που αποτελεί τον ιστορικό συμβιβασμό της ελληνοκυπριακής κοινότητας. Επαναβεβαιώσαμε ότι η ομοσπονδία θα προνοεί την πολιτική ισότητα, όπως αυτή ορίζεται στα σχετικά ψηφίσματα του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών και ότι το κράτος της Ενωμένης Ομόσπονδης Κυπριακής Δημοκρατίας θα έχει μια και μόνη κυριαρχία, ιθαγένεια και διεθνή προσωπικότητα.
Αυτή η λύση στηρίζεται στα περί Κύπρου ψηφίσματα του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, στις αρχές του διεθνούς και του ευρωπαϊκού δικαίου και, ασφαλώς, στις Συμφωνίες Υψηλού Επιπέδου του 1977 και ’79 μεταξύ των ηγετών των δύο κοινοτήτων.
Η λύση πρέπει να προβλέπει τον τερματισμό της κατοχής και του εποικισμού και να διασφαλίζει την επανένωση του εδάφους, του λαού, των θεσμών και της οικονομίας. Θα πρέπει, επίσης, να διασφαλίζει και να κατοχυρώνει τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις βασικές ελευθερίες ολόκληρου του λαού, Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων.
Αν οι δύο πλευρές παρουσιάζονται στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων με θετικό και εποικοδομητικό πνεύμα, αν καθοδηγούνται από τα ψηφίσματα του ΟΗΕ και το διεθνές δίκαιο, τότε μπορούμε να φτάσουμε σύντομα σε λύση.
Εμείς, θα συνεχίσουμε με την ίδια αποφασιστικότητα, με τον ίδιο ρεαλισμό που στηρίζεται σε αρχές, να εργαζόμαστε για να φτάσουμε στη λύση του Κυπριακού. Το ίδιο αναμένουμε και προσδοκούμε να κάνει η τουρκοκυπριακή πλευρά.
Ασφαλώς, για την επίλυση του Κυπριακού χρειάζεται να υπάρχει η καλή θέληση και η συνεργασία της Τουρκίας. Δυστυχώς, μέχρι σήμερα και παρά τις λεκτικές αναφορές της ηγεσίας της χώρας ότι στηρίζει τις προσπάθειες για λύση, στην ουσία τίποτα δεν έχει κάνει προς αυτή την κατεύθυνση. Και όχι μόνο αυτό. Η Τουρκία συνεχίζει να διατηρεί άτεγκτη στάση τόσο στο Κυπριακό όσο και στα θέματα της ενταξιακής της πορείας.
Η Τουρκία, όπως διαπιστώνεται και στην Έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, δεν έχει προβεί σε βήματα συμμόρφωσης με τις υποχρεώσεις που ανέλαβε έναντι της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Δεν κάνει τίποτα για να υλοποιήσει τις υποχρεώσεις της για εξομάλυνση των σχέσεων, αναγνώριση της Κυπριακής Δημοκρατίας και εφαρμογή του Πρωτοκόλλου της Άγκυρας.
Όπως είναι γνωστό, η Κύπρος και η Ελλάδα στηρίζουν την ευρωπαϊκή προοπτική της Τουρκίας, αλλά όχι χωρίς προϋποθέσεις. Όπως για κάθε υποψήφιο κράτος, έτσι και για την Τουρκία η ένταξη συνεπάγεται υποχρεώσεις που πρέπει να εφαρμόσει.
Στόχος μας δεν είναι η τιμωρία της Τουρκίας. Στόχος είναι η αξιοποίηση του οροσήμου του Δεκεμβρίου για την προώθηση της επίλυσης του Κυπριακού. Η Τουρκία έχει αναλάβει υποχρεώσεις έναντι της Ε.Ε. και των κρατών μελών της, που αφορούν και στην Κυπριακή Δημοκρατία και στο Κυπριακό, στις οποίες οφείλει να συμμορφωθεί αλλιώς δεν θα μπορεί να συνεχίσει ανεμπόδιστα την ενταξιακή της πορεία.
Μαζί με τον Έλληνα Πρωθυπουργό συζητήσαμε για τις ενέργειές μας μέχρι το Δεκέμβριο και συμφωνήσαμε ότι οι αποφάσεις για το τι δέον γενέσθαι θα ληφθούν την κατάλληλη στιγμή έχοντας μπροστά μας όλες τις επιλογές.
Για ακόμα μια φορά, θέλω να ευχαριστήσω το φίλο κ. Πρωθυπουργό για την αμέριστη στήριξη της Ελλάδας και να του ευχηθώ κάθε καλό.
Γ. Α. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ: Ευχαριστώ τον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας και φίλο, Δημήτρη Χριστόφια, γι’ αυτή τη θερμή υποδοχή. Όπως τόνισε, δεν είναι η πρώτη φορά που συνεργαζόμαστε. Έχουμε συνεργαστεί με άλλες ιδιότητες, στο παρελθόν. Έχουμε μια βαθιά και προσωπική φιλία. Σήμερα, βρίσκομαι εδώ ως Πρωθυπουργός της Ελλάδας, για να συνεχίσουμε αυτή τη συνεργασία ενεργά. Ενεργά, όχι στα λόγια, αλλά στην πράξη.
Χθες το βράδυ, πήραμε ψήφο εμπιστοσύνης από την ελληνική Βουλή. Και αμέσως, σήμερα το πρωί, βρέθηκα στην πρώτη μου επίσημη επίσκεψή, εδώ στην Κύπρο. Αυτό συμβολίζει ακριβώς την προτεραιότητα που εμείς δίνουμε στις άοκνες προσπάθειες και του Προέδρου, Δημήτρη Χριστόφια, για τη δίκαιη και βιώσιμη λύση του Κυπριακού προβλήματος.
Μια λύση, η οποία πρέπει να είναι μέσα στα πλαίσια των αποφάσεων του ΟΗΕ και βεβαίως να εναρμονίζεται πλήρως με το ευρωπαϊκό κεκτημένο. Θέλω να πω ότι είμαι επίσης περήφανος για τη συμβολή μας στην επίτευξη της μεγάλης επιτυχίας της ίδιας της Κύπρου, του Κυπριακού λαού, της ένταξης της Κυπριακής Δημοκρατίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Και όπως και τότε δουλέψαμε στενά με την ηγεσία της Κύπρου, έτσι και σήμερα, θα δουλέψουμε και για την επίλυση του Κυπριακού και για πολλά άλλα θέματα.
Αναφέρθηκε ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας σε θέματα όπως η καταπολέμηση της φτώχειας, της ανισότητας, στο θέμα της κλιματικής αλλαγής, για το οποίο έχουμε μπροστά μας μια πολύ σημαντική Σύνοδο Κορυφής στην Κοπεγχάγη, αλλά και σε πολλά άλλα θέματα, στα οποία και διμερώς θα ενισχύσουμε τη συνεργασία μας.
Είναι κοινή πεποίθηση και της Ελλάδας και της Κυπριακής Δημοκρατίας, ότι η πορεία της Τουρκίας προς την Ευρωπαϊκή Ένωση είναι προς όφελός μας. Και μάλιστα, έχω τονίσει επανειλημμένως ότι δεν είμαι υπέρ της ειδικής σχέσης, αλλά της δυνατότητας, του δικαιώματος της Τουρκίας, να ελπίζει ότι μπορεί να είναι και πλήρες μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Όμως, πέρα απ’ αυτό το δικαίωμα, πρέπει να πληροί υποχρεώσεις, πολύ συγκεκριμένες υποχρεώσεις. Υποχρεώσεις που αφορούν σε όλους τους υποψήφιους που θέλουν να είναι μέλη της ευρωπαϊκής οικογένειας. Υποχρεώσεις όμως που απορρέουν και από αποφάσεις που έχει πάρει η Ευρωπαϊκή Ένωση επανειλημμένως, σε ό,τι αφορά την καλή γειτονία, σε ό,τι αφορά τις σχέσεις με όλα τα κράτη – μέλη, σε ό,τι αφορά και το ίδιο το Κυπριακό.
Χρειάζεται επίσης να μπορούμε να αξιοποιήσουμε αυτό το ευρωπαϊκό πλαίσιο με τον πιο αποτελεσματικό τρόπο. Όπως τονίσαμε και όπως τόνισα και εγώ στις προγραμματικές δηλώσεις, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Δεκεμβρίου είναι σημαντικό, διότι θα αξιολογήσει ακριβώς αυτή την ευρωπαϊκή πορεία της Τουρκίας.
Θα αξιολογήσει τα πεπραγμένα της Τουρκίας και κατά πόσον έχει εκπληρώσει τις υποχρεώσεις της, αυτές που έχει αναλάβει η ίδια ως υποψήφια χώρα για την ευρωπαϊκή οικογένεια, όχι μόνο απέναντι σε ολόκληρη την Ένωση, αλλά και σε κάθε κράτος - μέλος. Και βεβαίως, θα αξιολογηθεί και αντικειμενικά και αυστηρά.
Αυτό είναι το μήνυμα το οποίο και εγώ απηύθυνα προς τον Τουρκικό λαό. Είπα ότι εμείς σας θέλουμε, σας θέλουμε ως μια χώρα φίλη, ως ένα λαό που έχει δικαίωμα στην Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά θα είμαι πάντα ειλικρινής. Θα είμαι πάντα ειλικρινής, μιλώντας για τα προβλήματα που μας χωρίζουν, για τα προβλήματα τα οποία πρέπει να λύσουμε. Και μέσα σε αυτά τα προβλήματα, το μεγάλο πρόβλημα είναι ότι υπάρχει ακόμα κατοχή στην Κυπριακή Δημοκρατία. Και είναι ένα θέμα το οποίο, ή θα το λύσουμε για να μας ενώσει, ή θα μας κρατά διαιρεμένους.
Με αυτή τη γλώσσα ειλικρίνειας θα συνεχίσουμε, έχοντας πάντα ως στόχο την ειρήνη και τη συνεργασία των λαών της περιοχής, έχοντας πάντα ως στόχο τη λύση αυτών των μεγάλων ζητημάτων, αλλά λύση η οποία πράγματι θα είναι και δίκαιη και βιώσιμη.
Θέλω να τονίσω ότι στην πρώτη αυτή επίσημη συνάντηση με τον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας, κ. Δημήτρη Χριστόφια, αποφασίσαμε να συνεχίσουμε στενά τη συνεργασία μας, όχι μόνο μέχρι το Δεκέμβριο - οπωσδήποτε εντατικά ειδικά μέχρι το Δεκέμβριο, με επαφές σε επίπεδο Υπουργών και Υπηρεσιών, για να μπορέσουμε να είμαστε αποτελεσματικοί στις αποφάσεις του Δεκεμβρίου - αλλά και να συνεχίσουμε τη στενή μας συνεργασία και μετά, στο μεγάλο θέμα του Κυπριακού.
Και πάλι, είναι ιδιαίτερη χαρά που βρίσκομαι εδώ, με το φίλο Δημήτρη Χριστόφια.
Π. ΠΟΤΑΜΙΤΗΣ («ΡΙΚ»): Έχετε αναφερθεί στην αναγκαιότητα κατάρτισης ενός νέου οδικού χάρτη για την ενταξιακή πορεία της Τουρκίας στην Ε.Ε. Πώς η ιδέα αυτή συνδέεται με το ραντεβού του Δεκεμβρίου;
Γ. Α. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ: Δεν χρειάζεται πολλή φιλολογία γύρω απ’ τους όρους. Νομίζω ότι οι στόχοι είναι πολύ καθαροί. Υπάρχει ένα τέλμα σε αυτή την πορεία, ένα τέλμα στην πορεία της Τουρκίας προς την Ευρωπαϊκή Ένωση, ένα τέλμα στα ζητήματα τα οποία εμείς έχουμε θέσει ως Ευρωπαϊκή Ένωση απέναντι στην Τουρκία και, άρα, χρειάζεται να ξαναδώσουμε δυναμική, που θα συμβάλλει όχι μόνο στην πορεία της Τουρκίας προς την Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά ακόμα περισσότερο στην επίλυση των μεγάλων θεμάτων, όπως είναι το Κυπριακό.
Αυτή είναι η βάση της συζήτησης που κάναμε και σήμερα, για να δούμε τους χειρισμούς μας, τις κινήσεις μας, που θα ενταχθούν ακριβώς σε ένα πλαίσιο οδικού χάρτη, για να μπορέσουμε να είμαστε αποτελεσματικοί, αξιοποιώντας και πάλι αυτό το πλαίσιο της Ευρώπης. Διότι είναι ένα εργαλείο το οποίο υπάρχει, αλλά υπάρχει για να το αξιοποιήσουμε.
Λ. ΜΠΕΘΑΝΗ («ΕΡΤ»): Στο παρελθόν με τη συνεργασία Ελλάδας-Κύπρου πέτυχε ο στόχος της ένταξης της Κύπρου στην Ε.Ε. Τώρα, θα πετύχει με επαφές και συνεργασία να μπει επανενωμένη η Κύπρος στην Ε.Ε.;
Γ. Α. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ: Βασικός μας στόχος και στρατηγική πολλών ετών ήταν να μπορέσουμε να δώσουμε τη δυνατότητα στην Κυπριακή Δημοκρατία να ενταχθεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση, χωρίς το πρόβλημα του Κυπριακού να κρατά την Κύπρο σε ομηρία, όπως ήταν η άποψη αρκετών κρατών - μελών τότε, που έλεγαν ότι δεν μπορεί η Κύπρος να είναι μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, εάν δεν λυθεί το Κυπριακό πρόβλημα.
Ακριβώς αυτό πετύχαμε να το αντιστρέψουμε και να δώσουμε όλα τα εργαλεία που θεωρούμε σημαντικά για μια ευρωπαϊκή λύση στο Κυπριακό, κεκτημένα, που διασφαλίζουν αρχές όπως είναι τα ανθρώπινα δικαιώματα, οι δημοκρατικές λειτουργίες, αλλά βεβαίως και η καλή γειτονία. Και οπωσδήποτε, δεν επιτρέπουν να υπάρχουν κατοχικά στρατεύματα σε κράτος - μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ιδιαίτερα από μια υποψήφια προς ένταξη χώρα.
Αυτά είναι τα εργαλεία τα οποία εμείς θα αξιοποιήσουμε, δημιουργώντας ελπίζω μια νέα δυναμική στην Ευρωπαϊκή Ένωση, η οποία και αυτή πρέπει να αναλάβει τις ευθύνες της, για να συμβάλει ουσιαστικά στην επίλυση αυτού του μεγάλου προβλήματος, που δεν είναι Κυπριακό μόνον, είναι βεβαίως διεθνές, αλλά τώρα ιδιαίτερα είναι και ευρωπαϊκό.
Δ. ΧΡΙΣΤΟΦΙΑΣ: Θα ήθελα να κάνω μια μικρή συμπλήρωση, όχι σε αυτά που είπε ο Πρωθυπουργός, αλλά μια διευκρίνιση που αφορά αυτή την ερώτηση που θέσατε. Η Κύπρος είναι ήδη μέλος της Ε.Ε. με όλη της την επικράτεια. Αυτό που χρειάζεται να γίνει με την επίλυση του Κυπριακού είναι τα όσα είπε ο κ. Πρωθυπουργός: Να μπορέσουμε να εφαρμόσουμε ανεμπόδιστα το ευρωπαϊκό κεκτημένο σε ολόκληρη την επικράτεια της Κυπριακής Δημοκρατίας, η οποία θα καταστεί η ενωμένη Ομοσπονδιακή Κυπριακή Δημοκρατία.
Θ. ΚΕΤΣΕΝΗΣ (ΚΥΠΕ) : Έχει συζητηθεί από πλευράς Αθήνας και Λευκωσίας το ενδεχόμενο υιοθέτησης ενός εναλλακτικού σχεδίου αν οι διαπραγματεύσεις για επίλυση του Κυπριακού οδηγηθούν σε αδιέξοδο;
Δ. ΧΡΙΣΤΟΦΙΑΣ: Να μου επιτρέψετε να πω ξανά ότι εναλλακτικά σχέδια, επικίνδυνα για την Κύπρο, κάνει η Τουρκία και απειλεί για αυτά αν δεν γίνει κατορθωτή η επίλυση του Κυπριακού, μάλιστα μέχρι τον Απρίλιο, όπως λέει. Για εμάς, είναι σταθερή η κοινή μας ότι το Κυπριακό πρέπει να λυθεί στη βάση διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας. Ένα κράτος με μια κυριαρχία, μια ιθαγένεια, μια διεθνή προσωπικότητα, στη βάση των ψηφισμάτων του ΟΗΕ, των Συμφωνιών υψηλού επιπέδου, των αρχών και των αξιών της Ε.Ε..
Εάν, με υπαιτιότητα της τουρκικής πλευράς, δεν έχουμε λύση στο Κυπριακό, ασφαλώς θα εξαπολύσουμε μια διεθνή εκστρατεία ούτως ώστε η διεθνής κοινότητα και να δακτυλοδείξει τον ένοχο, αλλά και να πάρει τα μέτρα της. Περιλαμβανομένης βεβαίως και της Ε.Ε.. Στόχος μας όμως είναι η λύση στο Κυπριακό. Και αυτή την ώρα επικεντρώνουμε – και οι δύο κυβερνήσεις – την προσοχή μας και τις ενέργειές μας προς την κατεύθυνση των ‘27’, ούτως ώστε να ασκήσουν πιέσεις και επιρροή στην Τουρκία να λογικευθεί. Να κατανοήσει ότι είναι και προς το δικό της συμφέρον, προς το συμφέρον του τουρκικού λαού, η εφαρμογή των υποχρεώσεων της Τουρκίας απέναντι στην Κυπριακή Δημοκρατία και κατά προέκταση απέναντι στην Ε.Ε..
Εύχομαι και ελπίζω το μήνυμα ότι Ελλάδα και Κύπρος τάσσονται υπέρ της πλήρους ένταξης της Τουρκίας στην Ε.Ε. να φτάσει μέχρι την Τουρκία, να πάει και στην τουρκοκυπριακή κοινότητα, αλλά με τη συμπλήρωση ότι δεν είμαστε και μαζοχιστές στο κάτω – κάτω. Δεν μπορούμε να δεχτούμε η Τουρκία να προχωρήσει ανεμπόδιστα σε πλήρη ένταξη στην Ένωση, χωρίς πρώτα επίλυση του κυπριακού προβλήματος πάνω στη σωστή, όπως λέμε, βάση.
Γ. Α. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ: Ούτε είδα, ούτε συζητήσαμε εναλλακτικές λύσεις. Κατά τα άλλα, όλα όσα είπε ο Πρόεδρος με εκφράζουν απολύτως.
Γ. ΜΗΛΙΩΝΗΣ (ΑΠΕ): Το μεγάλο αγκάθι στο Κυπριακό είναι η κατοχή και το θέμα των εποίκων. Τι πρωτοβουλίες μπορείτε να ανακοινώσετε, αν μπορείτε κι αν έχετε λάβει, για να ασκηθούν πιέσεις στην Τουρκία να αποσύρει το στρατό κατοχής από την Κύπρο;
Δ. ΧΡΙΣΤΟΦΙΑΣ: Όταν θέτουμε το Κυπριακό στους όποιους επίσημους κρατικούς παράγοντες, παράγοντες του διεθνούς χώρου (ΟΗΕ, οργανώσεων, Συμβούλιο της Ευρώπης) όπου χρειάζεται και όπου μας δίνεται η ευκαιρία να θέσουμε το Κυπριακό, το πρώτο πράγμα που τονίζουμε δεν είναι οι διαφορές μεταξύ των δύο κοινοτήτων, οι οποίες πρέπει να γεφυρωθούν. Αυτές υπάρχουν και πρέπει να γεφυρωθούν. Το πρώτο πράγμα που τονίζουμε είναι ότι η ουσία του Κυπριακού είναι η κατοχή, είναι η παραβίαση του Διεθνούς δικαίου, είναι η παραβίαση του Ευρωπαϊκού Δικαίου και κάθε έννοιας δικαίου.
Είναι η παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων κατά μαζικό τρόπο. Αυτό τουλάχιστον αναφέρουν και οι αποφάσεις του Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Συμβουλίου της Ευρώπης. Κατά συνέπεια, απότοκο των ξένων επεμβάσεων διαχρονικά, που καταλήξαμε με το πραξικόπημα της Χούντας και την εισβολή και κατοχή της Τουρκίας είναι και η εσωτερική πτυχή του Κυπριακού, χωρίς να λέω – το επαναλαμβάνω – ότι εμείς οι Κύπριοι είμαστε αθώες περιστερές, είτε Ελληνοκύπριοι, είτε Τουρκοκύπριοι. Υπάρχουν, υπήρξαν δυνάμεις μεταξύ μας οι οποίες καθοδηγούμενες από εθνικιστικά και σωβινιστικά κίνητρα συνέβαλαν και συνέδραμαν σε αυτές τις προσπάθειες των ξένων. Λοιπόν, τονίζουμε ότι το πρώτο που πρέπει να γίνει είναι ασφαλώς η αποχώρηση των κατοχικών στρατευμάτων και των εποίκων, επειδή αναφερθήκατε και στους έποικους. Στη διάρκεια των συνομιλιών, όπως είναι γνωστό, έχω θέσει και θέμα απογραφής πριν από την εφαρμογή της λύσης στο κυπριακό πρόβλημα για να φανεί ποιοι είναι οι Kύπριοι και ποιοι είναι οι ξένοι. Αν θέλετε ένθεν και ένθεν, αν υπάρχουν ξένοι και εδώ – και σας λέω δεν υπάρχουν – έχουν δοθεί από το 1960 έως σήμερα μόνο 24000 υπηκοότητες από την Κυπριακή Δημοκρατία. Οι περισσότερες είναι δεν είναι σε Ελλαδίτες. Οι περισσότερες είναι σε ανθρώπους άλλων εθνικοτήτων. Κατά συνέπεια εμείς παίζουμε με ανοικτά χαρτιά.
Ιδού η Ρόδος.
Γ. Α. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ: Θέλω απλώς να προσθέσω κι εγώ ότι η ένταξη της Κυπριακής Δημοκρατίας και, μάλιστα, όπως είπε ο Πρόεδρος, ολόκληρης της επικράτειας της Κυπριακής Δημοκρατίας, που ήταν και επίτευγμά μας, αφαιρεί από την Άγκυρα κάθε ίχνος αιτιολογίας -και χρησιμοποιώ τη λέξη «αιτιολογία» και όχι «δικαιολογία», γιατί δικαιολογία δεν υπάρχει- να διατηρεί κατοχικά στρατεύματα σε ευρωπαϊκό έδαφος.
Διότι η ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση σημαίνει ακριβώς φιλειρηνική συμβίωση των κρατών-μελών, προάσπιση και προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ένα ευνομούμενο κράτος, που πρέπει να είναι βεβαίως επανενωμένο και να λειτουργεί αποτελεσματικά, με ενιαίο τρόπο, στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Άρα λοιπόν, το γνωρίζουν και οι Τουρκοκύπριοι, ότι η προοπτική την οποία ξεκινήσαμε προ πολλών ετών, αλλά και η πραγματοποίηση της ένταξης της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση, είναι τελικά και η μεγάλη ευκαιρία, αλλά και η βάση πάνω στην οποία μπορεί να βρεθεί βιώσιμη και δίκαιη λύση.
Γι’ αυτό και χρειάζεται να δώσουμε νέο δυναμισμό σε αυτή την προοπτική και αυτό θα κάνουμε, σε στενή συνεργασία με την Κυπριακή Κυβέρνηση, σε στενή συνεργασία με τον φίλο, Δημήτρη Χριστόφια.
* Η φωτογραφία (www.papandreou.gr) από τη συνάντηση του Πρωθυπουργού με τον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας Δημήτρη Χριστόφια.
