ΛΕΥΚΩΣΙΑ - ΚΥΠΡΟΣ 20.10.2009
Κύριε Πρόεδρε της Δημοκρατίας, κύριε Πρόεδρε της Βουλής των Αντιπροσώπων, κυρίες και κύριοι Βουλευτές, συνάδελφοι, με ιδιαίτερη χαρά, μεγάλη συγκίνηση και υψηλό αίσθημα ευθύνης, βρίσκομαι σήμερα εδώ.
Βρίσκομαι εδώ, συνεχίζοντας μια παράδοση που ξεκίνησε ο Ανδρέας Παπανδρέου, ο πρώτος Πρωθυπουργός της Ελλάδας που απευθύνθηκε σ’ εσάς από αυτό το βήμα, του Κοινοβουλίου σας. Απευθύνθηκε στους εκπροσώπους του Κυπριακού Ελληνισμού, σε ολόκληρο τον Κυπριακό λαό, κατά την πανηγυρική σας συνεδρία της 28ης Φεβρουαρίου του 1982.
Ευχαριστώ θερμά για την εξαιρετική αυτή τιμή, καθώς και για την εγκάρδια υποδοχή σας.
Μόνιμη και σταθερή επιδίωξη της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής είναι η αποτροπή της νομιμοποίησης και εν τέλει η ανατροπή των επιπτώσεων της τουρκικής εισβολής του 1974 στην Κύπρο.
Εμείς δεν το ξεχνάμε ότι είναι εισβολή και κατοχή και το υπενθυμίζουμε σε όλους με κάθε ευκαιρία.
Στόχος είναι ο τερματισμός αυτής της στρατιωτικής κατοχής, της απειλής που αυτή συνιστά για τον Κυπριακό Ελληνισμό, καθώς και να τεθεί τέλος στο δράμα των συγγενών των αγνοουμένων.
Σταθερός είναι και ο στόχος μας για τη νέα εποχή συνεργασίας, που επιθυμούμε να δημιουργήσουμε στις ελληνοτουρκικές σχέσεις, για την ασφάλεια, τη σταθερότητα, την ανάπτυξη της ευρύτερης περιοχής μας, όπως σταθερή είναι και η προσήλωσή μας για τη διασφάλιση των θεμελιωδών ελευθεριών και δικαιωμάτων όλων των Κυπρίων:
Στην ελεύθερη διακίνησή τους, στην αποκατάσταση και απόκτηση περιουσιών και στην εγκατάσταση σε όλη την επικράτεια της πατρίδας τους.
Οι σταθερές αυτές επιδιώξεις μας μπορούν και πρέπει να επιτευχθούν ειρηνικά, στο πλαίσιο μιας συνολικής και συμπεφωνημένης λύσης του κυπριακού προβλήματος.
Λύσης που θα επανενώσει το νησί, οδηγώντας στη μετεξέλιξη της Κυπριακής Δημοκρατίας, σε μια λειτουργική και βιώσιμη διζωνική και δικοινοτική Ομοσπονδία, με πολιτική ισότητα των δύο Κοινοτήτων, όπως αυτή ορίζεται από τις αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ και με μια διεθνή προσωπικότητα, μία κυρίαρχη κυπριακή κυριαρχία και μία κυπριακή ιθαγένεια.
Θεωρούμε σταθερά ότι συνεχίζει ν’ αποτελεί καταλύτη και εγγύηση για τα παραπάνω, η εφαρμογή του κοινοτικού κεκτημένου σε ολόκληρη την κυπριακή επικράτεια, με τη διαδικασία που ορίζει το πρωτόκολλο 10 της Πράξης Προσχώρησης της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Μια λύση που θα διασφαλίζει τη συνέχεια της αποτελεσματικής εκπροσώπησης και συμμετοχής της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Η επίλυση του Κυπριακού είναι βεβαίως υπόθεση των ίδιων των Κυπρίων, Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων.
Για την ευόδωσή της, ο Κυπριακός Ελληνισμός έχει ήδη προβεί σε θυσίες κι έχει βιώσει πολλές απογοητεύσεις στο παρελθόν. Δεν εγκαταλείψατε όμως ποτέ την υπόθεση της επανένωσης της Κύπρου.
Οι δικοινοτικές συνομιλίες είναι η μέθοδος επίλυσης που η Κύπρος επέλεξε, και η Ελλάδα συμφώνησε, αποκλείοντας άλλες, όπως αυτές που αγνοούν τη νόμιμη κυβέρνηση της Κύπρου.
Γι’ αυτό, η κυβέρνησή μου στηρίζει απόλυτα τη διαπραγματευτική προσπάθεια του Προέδρου Χριστόφια και του Τουρκοκύπριου ηγέτη Ταλάτ, αυτή που ξεκίνησε στις 3 Σεπτεμβρίου του 2008, υπό την αιγίδα του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ, Μπαν Κι Μουν.
Δεν θα είμαστε απλοί θεατές σε αυτή την προσπάθεια.
Για την απρόσκοπτη συνέχισή της μέχρι και την τελική ευόδωσή της, θ’ αναλάβουμε πρωτοβουλίες. Πρωτοβουλίες, πάντα στο πλαίσιο της πολύ στενής μας συνεργασίας και του συνεχούς συντονισμού που θα έχουμε με τον Πρόεδρο Χριστόφια και την κυβέρνησή του.
Θα είμαστε ενεργά παρόντες στο πλευρό της Κύπρου και είναι δεδομένη η ετοιμότητά μας να παράσχουμε την όποια βοήθεια μας ζητήσει η Κυπριακή Κυβέρνηση.
Στην Ευρωπαϊκή Ένωση αναδεικνύουμε το δικό της ζωτικό συμφέρον για μια βιώσιμη και λειτουργική λύση, ώστε να μην επανέλθει το Κυπριακό πρόβλημα υπό νέα μορφή, που είναι πιθανό να επηρεάσει άμεσα τη λειτουργικότητα της ίδιας της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Θα κινηθούμε και προς την Τουρκία.
Όχι βέβαια για να διαπραγματευθούμε με την Τουρκία το διεθνές πρόβλημα της Κύπρου, αλλά επειδή ειλικρινά πιστεύω, ότι η Άγκυρα έχει κάθε συμφέρον και δυνατότητα να επιτρέψει και να ενθαρρύνει τον κ. Ταλάτ, να διαπραγματευθεί μια αμοιβαία, επωφελή λύση.
Μια λύση, στη βάση των αποφάσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, οι οποίες έχουν επανειλημμένα καταδικάσει την παράνομη αποσχιστική οντότητα, που αναγνωρίζουν μόνο ένα κράτος στην Κύπρο, την Κυπριακή Δημοκρατία, και στο πλαίσιο αυτό, προκρίνουν την πολιτική ισότητα μεταξύ δύο Κοινοτήτων, η οποία θα δημιουργήσει σε μια Δημοκρατία όρους συλλειτουργίας, και όχι συγκυριαρχία δύο λαών και ιδρυτικών κρατών, που θα δημιουργήσει όρους δυσλειτουργίας.
Η Τουρκία οφείλει να αφήσει ελεύθερο τον Κυπριακό λαό. Οφείλει να δεχτεί δηλαδή ότι, θεμελιώδης προϋπόθεση της επίλυσης του Κυπριακού, είναι η αποδοχή και αναγνώριση της Κυπριακής κυριαρχίας και ανεξαρτησίας.
Η Κυπριακή Δημοκρατία έχει αποδείξει στην πράξη τη ζωτικότητά της, την αντοχή της σε εποχές πολύ πιο δύσκολες από την παρούσα. Και βέβαια, η ένταξη της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση, καθώς και η ενταξιακή πορεία της ίδιας της Τουρκίας, δύο γεγονότα για τα οποία κι εγώ προσωπικά πάλεψα, ανοίγουν προοπτικές που παλαιότερα δεν υπήρχαν.
Στην Ελλάδα έχουμε πιστεύω κάθε δικαίωμα να αισθανόμαστε υπερήφανοι και δικαιωμένοι για τη συμβολή μας στο επίτευγμα αυτό των Κυπρίων αδελφών μας, το οποίο δυστυχώς δεν πρόφτασε να ζήσει ο οραματιστής Γιάννος Κρανιδιώτης, ο οποίος άφησε δυσαναπλήρωτο κενό για τον απανταχού Ελληνισμό, όταν έφυγε από κοντά μας πριν από 10 χρόνια.
Η συμμετοχή στην Ευρωπαϊκή Ένωση οπλίζει την Κυπριακή Δημοκρατία με νέες δυνατότητες, για να υπερασπιστεί με ασφάλεια τα συμφέροντά της. Προσφέρει την ευκαιρία στους Τουρκοκυπρίους και στους Ελληνοκυπρίους να απαλλαγούν, όχι βεβαίως από την εθνική ιστορική κληρονομιά και συνείδησή τους, αλλά από αναχρονιστικά, διχαστικά και αδιέξοδα σύνδρομα εξαρτήσεων ή και από την αναγκαστική πολλές φορές εξάρτηση από τις μητέρες – πατρίδες.
Θα δώσει στους Τουρκοκύπριους τη δυνατότητα, μετά από συμπεφωνημένη επανένωση της νήσου, να απολαύσουν πλήρως τα αγαθά που απορρέουν από τη συμμετοχή τους στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Κύριε Πρόεδρε της Δημοκρατίας, κύριε Πρόεδρε της Βουλής των Αντιπροσώπων, κυρίες και κύριοι Βουλευτές,
Στρατηγική επιλογή της Ελλάδας, είναι η ενεργός υποστήριξη του ευρωπαϊκού προσανατολισμού της Τουρκίας, όπως και όλων των γειτόνων μας στη Νοτιοανατολική Ευρώπη.
Υπήρξα, όπως γνωρίζετε, ένας από τους πρωτεργάτες αυτής της ελληνικής στρατηγικής, που επιμένει να κρατά την πόρτα ανοιχτή στην προοπτική της πλήρους ένταξης της Τουρκίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση και όχι να την υποκαταστήσει με τη νεφελώδη προοπτική μιας ειδικής σχέσης.
Δεν πιστεύω σε αυτή την ειδική σχέση, η οποία θα μπορούσε να έχει σοβαρές αρνητικές επιπτώσεις για τα ελληνικά και κυπριακά συμφέροντα.
Η εκπλήρωση των συμβατικών υποχρεώσεων της Τουρκίας έναντι της Ευρωπαϊκής Ένωσης όσον αφορά την Κύπρο, θα ήταν η ισχυρότερη απόδειξη ότι η Τουρκία πραγματικά αλλάζει, στο πλαίσιο της διαδικασίας της υποψηφιότητάς της.
Θα οδηγούσε στην απελευθέρωση τουλάχιστον 8 διαπραγματευτικών κεφαλαίων, που έχουν παγώσει λόγω της άρνησης της Άγκυρας να πράξει τα αυτονόητα, και θα επηρέαζε θετικά την επίλυση του Κυπριακού.
Είναι αυτονόητο και εθνικά επιβεβλημένο ότι, η Ελλάδα και η Κυπριακή Δημοκρατία θα επιμείνουμε, να εκπληρώσει στο ακέραιο η Τουρκία τις υποχρεώσεις της αυτές, για τις οποίες έχουμε συμφωνήσει στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Μάλιστα, να έχει εκπληρώσει στο ακέραιο αυτές τις υποχρεώσεις μέχρι την αξιολόγησή της από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Δεκεμβρίου. Αξιολόγηση, που είναι απαραίτητη να γίνει και να γίνει το Δεκέμβριο.
Η Τουρκία πρέπει να συμβάλει ουσιαστικά και αποφασιστικά στην προσπάθεια συνολικής και συμπεφωνημένης επίλυσης του Κυπριακού. Η σημερινή απαράδεκτη κατάσταση δεν μπορεί να διαιωνίζεται. Η ομαλή ενταξιακή πορεία της Τουρκίας είναι κυρίως δική της ευθύνη. Αλλά και τα θεσμικά όργανα της Ένωσης θα πρέπει να συμβάλουν ουσιαστικά, να βοηθήσουν στην πορεία αυτή, επιβραβεύοντας τα επιτεύγματα, αλλά παράλληλα στηλιτεύοντας τις παραλείψεις και τα ελλείμματα. Μόνο αν είμαστε ειλικρινείς απέναντι στην Τουρκία, θα δούμε πρόοδο.
Πρέπει να είμαστε ειλικρινείς έναντι της Τουρκίας, τόσο για την τελική έκβαση των δικών της ενταξιακών διαπραγματεύσεων, όσο και για τις προϋποθέσεις επίτευξης αυτού του στόχου.
Τη θέση μας αυτή συζήτησα με τον Πρόεδρο Χριστόφια και την Κυπριακή πολιτική ηγεσία, ενόψει της αξιολόγησης της Τουρκίας από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο τον ερχόμενο Δεκέμβριο.
Σε ό,τι αφορά τις απευθείας διαπραγματεύσεις για την επίλυση του Κυπριακού, η Τουρκία πρέπει να αντιληφθεί και να αναγνωρίσει ότι, ζητούμενο της διαπραγμάτευσης αυτής, δεν είναι η κατάλυση, αλλά η μετεξέλιξη του Κυπριακού Κράτους, μέλους του ΟΗΕ, μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με τρόπο που να διασφαλίζονται η συνέχειά του, τα κυριαρχικά του δικαιώματα, η ικανότητά του να ανταποκριθεί στις ευρωπαϊκές και διεθνείς υποχρεώσεις του, η λειτουργικότητα και οι ουσιαστικές εξουσίες της κεντρικής ομοσπονδιακής κυβέρνησης.
Παράλληλα, να διασφαλίζεται η εξισορρόπηση της ανάγκης των Τουρκοκυπρίων για αποτελεσματική συμμετοχή στην ομοσπονδιακή κυβέρνηση και για διοίκηση της δικής τους ομόσπονδης περιοχής, με το αναπόδραστο γεγονός ότι οι δύο Κοινότητες δεν είναι καθόλου ίσες αριθμητικά.
Η Τουρκία, επιπλέον, έχει κάθε δυνατότητα και συμφέρον να επανεξετάσει τις θέσεις της στο θέμα της ασφάλειας. Πρέπει σήμερα όλοι να αντιληφθούμε, πρωτίστως η Τουρκία, ότι στην ευρωπαϊκή μας γειτονιά, οι μεταξύ μας σχέσεις δεν καθορίζονται, δεν μπορούν να καθορίζονται από τη στρατιωτική μας ισχύ ή και απειλή, αλλά από το σεβασμό των ευρωπαϊκών αρχών και αμοιβαίων υποχρεώσεων.
Και ότι ζητήματα όπως της προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, τα εγγυάται η ίδια η Ευρωπαϊκή Ένωση και καμία στρατιωτική δύναμη.
Η Τουρκία μπορεί επίσης να συμβάλει στην επίλυση άλλων πτυχών του προβλήματος, όπως είναι η διευθέτηση του περιουσιακού, βάσει του Διεθνούς Δικαίου και με κύριο γνώμονα τα δικαιώματα αυτών που στερήθηκαν τις πατρογονικές τους εστίες.
Η επίλυση του Κυπριακού είναι ζήτημα πολιτικής βούλησης τελικά.
Πολιτικής βούλησης και ηγεσίας, και όχι επιβολής νέων τεχνητών χρονοδιαγραμμάτων ή επιδιαιτησίας, που δοκιμάστηκαν με τα γνωστά αρνητικά αποτελέσματα στο πρόσφατο παρελθόν.
Και θέλω να είμαι σαφής προς κάθε κατεύθυνση: δεν υπάρχει εναλλακτική λύση στην επανένωση του νησιού.
Η Ελλάδα, όπως και ο Κυπριακός Ελληνισμός, δεν αποδεχόμαστε τη διχοτόμηση.
Κυρίες και κύριοι,
Πιστεύω βαθιά ότι η υπόθεση των Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων για την επανένωση της κοινής σας πατρίδας, μπορεί και πρέπει να δικαιωθεί για το καλό της Κύπρου, της Ελλάδας, της Τουρκίας, αλλά βεβαίως και της ευρύτερης περιοχής μας, καθώς και της Ευρώπης.
Σε κάθε περίπτωση, η κυβέρνησή μου, και είμαι βέβαιος το σύνολο του ελληνικού πολιτικού κόσμου, θα παραμείνουμε αρωγοί και συμπαραστάτες. Συμπαραστάτες καθημερινά του Κυπριακού Ελληνισμού και σταθεροί σύμμαχοι της Κύπρου στη διεθνή αρένα.
Σήμερα, στο Κυπριακό Κοινοβούλιο, δεσμεύομαι ότι θα συνεχίσουμε να πορευόμαστε μαζί και να αντιμετωπίζουμε με αποφασιστικότητα κάθε πρόκληση του κοινού μας μέλλοντος, ώστε αυτός ο ναός της Δημοκρατίας να εγκολπώνει και να εκφράζει όλους τους Κύπριους, Ελληνοκύπριους και Τουρκοκύπριους, σε μια δημοκρατική, επανενωμένη και ελεύθερη Κύπρο.
Σας ευχαριστώ.
* Η φωτογραφία (www.papandreou.gr) από το βήμα της Βουλής των Αντιπροσώπων στην Κύπρο.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου