Αναλυτικό σημείωμα σχετικά με τις προσλήψεις προσωπικού στο Υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού εκδόθηκε και βάζει τα πράγματα στη θέση τους σχετικά με το θέμα που έχει δημιουργηθεί αναφορικά με τους κλειστούς, λόγω έλλειψης προσωπικού, αρχαιολογικούς χώρους:
1. Το Υπουργείο Πολιτισμού διαχρονικά απασχολούσε έναν πολύ μεγάλο αριθμό έκτακτου προσωπικού (συμβασιούχων με σύμβαση εργασίας ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου) για τα αρχαιολογικά και αναστηλωτικά έργα εν γένει.
Ο αριθμός αυτός κυμαίνεται κατά μέσο όρο σε 3.500 ωρομισθίους, αριθμός, που στη θερινή περίοδο, οπότε απαιτείται διπλοβάρδια για να παραμένουν τα μουσεία και οι αρχαιολογικοί χώροι ανοικτοί και προσβάσιμοι στο κοινό περισσότερες ώρες, αυξάνεται.
Το φαινόμενο αυτό είναι αποτέλεσμα, κυρίως, των παραλείψεων στην πρόσληψη μόνιμου προσωπικού (υπάρχουν αυτοί τη στιγμή 4.200 περίπου κενές οργανικές θέσεις στο τέως Υπουργείο Πολιτισμού), αλλά και της φύσεως των αναγκών του Υπουργείου και θα λυθεί στο μεγαλύτερο μέρος του τουλάχιστον, μόνο με την πρόσληψη σταδιακά μόνιμου προσωπικού, όπως είναι και η πρόθεση της Κυβέρνησης, λαμβανομένου πάντοτε υπόψη και του δυσμενούς δημοσιονομικού πλαισίου στο οποίο κινείται η χώρα.
2. Οι προσλήψεις του προσωπικού αυτού, που στις περισσότερες των περιπτώσεων χρειάζεται ειδικές γνώσεις και εμπειρία στο αντικείμενο της εργασίας του, πραγματοποιούνταν μέχρι σήμερα με βάση το άρθρο 81 του Ν. 1958/1991 (σε συνδυασμό με τον Ν. 3525/2007) και το κατ` εξουσιοδότηση αυτού του άρθρου (81 του Ν. 1958/1991) εκδοθέν υπ` αριθμόν 99/1992 προεδρικό διάταγμα από τους Προϊσταμένους των Διευθύνσεων και Υπηρεσιών του Υπουργείου που εκτελούσαν τα αρχαιολογικά ή αναστηλωτικά έργα. Με το άρθρο 14 παρ. 2 περιπτ. θ` του Ν. 2190/1994 εξαιρούνταν από τη διαδικασία των προσλήψεων μέσω Α.Σ.Ε.Π. η πρόσληψη του προσωπικού που απαιτείται να κατέχει εξειδικευμένες γνώσεις και εμπειρία για εκτέλεση εργασιών συναφών με την πολιτιστική μας κληρονομιά (π.χ. ανασκαφές αρχαιολογικών χώρων, αναστηλώσεις μνημείων, συντηρήσεις αρχαιοτήτων ή έργων τέχνης κλπ). Εξάλλου, δυνάμει της ειδικής διάταξης του άρθρου 24 του νόμου αυτού (Ν. 2190/1994) εξαιρούντο της εφαρμογής του ρητά και το άρθρο 81 του Ν. 1958/1991.
3. Στις 31-12-2009 έληξαν 4.000 περίπου συμβάσεις εργασίας ορισμένου χρόνου του Υπουργείου. Το γεγονός αυτό θα είχε ως συνέπεια την αδυναμία ορισμένων υπηρεσιών να λειτουργήσουν εύρυθμα, να υπολειτουργήσουν ή και να κλείσουν ελλείψει του απαιτούμενου προσωπικού οι αρχαιολογικοί χώροι και τα μουσεία της χώρας μας (π.χ. ήδη το Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο Αθηνών έχει κλείσει και καταβάλλεται προσπάθεια να ανοίξουν κάποιες αίθουσες με μεταφορά προσωπικού, έχει κλείσει μεγάλο μέρος του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου Αθηνών, έκλεισε ο Λευκός Πύργος στη Θεσσαλονίκη και για να ανοίξει θα κλείσει λόγω μεταφοράς προσωπικού μεγάλο μέρος (2/3 των αιθουσών) του Μουσείου Βυζαντινού Πολιτισμού Θεσσαλονίκης, ενώ έχουν παραλύσει όλες οι υπηρεσίες και ιδίως οι περιφερειακές εφορείες αρχαιοτήτων, οι οποίες δεν μπορούν να εξυπηρετήσουν τους πολίτες), και να παραλύσει σχεδόν η δραστηριότητα του Υπουργείου σ` ό,τι αφορά το αντικείμενο των Αρχαιολογικών Έργων και των Αναστηλώσεων, αν δεν γίνονταν άμεσα προσλήψεις που θα επέτρεπαν την αντικατάσταση όσων εργαζομένων έληξαν οι συμβάσεις τους.
4. Ενόψει του ανωτέρω κινδύνου, της πίεσης του χρόνου που δεν επέτρεπε την εφαρμογή καμίας άλλης διαδικασίας, πλην της μέχρι σήμερα εφαρμοζομένης , αλλά και του κείμενου τότε νομοθετικού πλαισίου, αποφασίσθηκε στις αρχές Δεκεμβρίου 2009 να προσληφθεί έκτακτο προσωπικό, αλλά με διαφοροποιήσεις σε σχέση με ό,τι εφαρμοζόταν μέχρι σήμερα.
Έτσι:
1) Προκειμένου να διασφαλισθεί η διαφάνεια και η αξιοκρατία, ορίσθηκε με εγκύκλιο της Γενικής Γραμματέως Πολιτισμού στις 14-12-2009 ότι για όλες τις κατωτέρω προσλήψεις, που είναι λιγότερες από τις μισές εκείνων που ζητούσαν ως απολύτως απαραίτητες οι υπηρεσίες, πέραν των όσων ορίζονταν στην κείμενη νομοθεσία:
α) όλες οι προκηρύξεις πέραν της ανάρτησης στην έδρα της Υπηρεσίας που προβλέπει η κείμενη νομοθεσία , θα αναρτώντο υποχρεωτικά στο διαδικτυακό κόμβο του Υπουργείου Πολιτισμού και Τουρισμού πέντε (5) εργάσιμες ημέρες τουλάχιστον πριν από τη λήξη της προθεσμίας υποβολής των δικαιολογητικών.
β) παρότι πρόκειται σε πολλές περιπτώσεις για εξειδικευμένο προσωπικό με εμπειρία, θα έπρεπε να τηρούνται προς διασφάλιση της αξιοκρατίας και της αντικειμενικότητας κατά το δυνατόν τα κριτήρια που θέτει ο ν. 2190/1994 (άρθρο 21, όπως τα κριτήρια του αναδιαμορφώθηκαν πλέον με ορθολογικότερο τρόπο με τον νέο νόμο για την αναμόρφωση του συστήματος προσλήψεων, που θα λειτουργούσε ως κατευθυντήρια οδηγία). Παρέκκλιση απ` αυτά λόγω της φύσης του αντικειμένου και των εξειδικευμένων γνώσεων και της εμπειρίας, που τυχόν απαιτούνται για ορισμένες θέσεις και ειδικότητες, θα γινόταν μόνο σε ειδικά αιτιολογημένες περιπτώσεις και
γ) Στον Προϊστάμενο της εκάστοτε Υπηρεσίας που προσλαμβάνει έκτακτο προσωπικό για αρχαιολογικά ή αναστηλωτικά έργα, θα εισηγείτο τριμελής επιτροπή, που θα συνέτασσε πρακτικό αξιολογώντας τους υποψηφίους.
Εξάλλου, προκειμένου να διασφαλισθεί η διαφάνεια και η αξιοκρατία στις διαδικασίες που θα ακολουθούσαν οι ανωτέρω επιτροπές και οι Προϊστάμενοι που θα διενεργούσαν τις προσλήψεις και να υποστηριχθεί το έργο των Γενικών Διευθυντών πριν την ολοκλήρωσή τους, συνεστήθη άτυπη Ομάδα Εργασίας από στελέχη του ΥΠ.ΠΟ.Τ και, συγκεκριμένα, τους νυν και τους πρώην Γενικούς Δ/ντες των Γενικών Διευθύνσεων Αρχαιοτήτων και Πολιτιστικής Κληρονομιάς και Αναστήλωσης, Μουσείων και Τεχνικών Έργων, τη Διευθύντρια Διοικητικού, καθώς και εκπρόσωπο των εργαζομένων (Πρόεδρο της Ομοσπονδίας) που, πριν την ολοκλήρωση της διαδικασίας των προσλήψεων, θα διαπίστωνε την εφαρμογή των αντικειμενικών κριτηρίων και των αρχών της αξιοκρατίας, της διαφάνειας και της αντικειμενικότητας και θα συνέδραμε στη διερεύνηση όλων των τυχόν ενστάσεων και καταγγελιών για την ανωτέρω διαδικασία.
2) Για μεν το έκτακτο επιστημονικό και τεχνικό προσωπικό των αρχαιολογικών έργων, ανασκαφών και αναστηλώσεων, τους συντηρητές και τους μηχανικούς με ειδίκευση στην αποκατάσταση και ανάδειξη μνημείων (810 προσλήψεις), όπου απαιτούνται απόλυτα εξειδικευμένες γνώσεις και εμπειρία, οι προσλήψεις από τους αρμόδιους Προϊσταμένους των Υπηρεσιών που πραγματοποιούν τα έργα θα γίνονταν με συμβάσεις εργασίας ορισμένου χρόνου (ωρομίσθιου προσωπικού) για 1390 ώρες, όπως γινόταν παγίως.
3) Για δε το υπόλοιπο έκτακτο προσωπικό (1.774 προσλήψεις), η πρόσληψη θα γίνονταν με συμβάσεις εργασίας ορισμένου χρόνου (ωρομίσθιου προσωπικού) για 660 ώρες, ήτοι μόνον για 4 μήνες (και όχι για το σύνολο των 1390 ωρών που προέβλεπε η νομοθεσία), μεταβατικά ενόψει της εφαρμογής του νέου συστήματος προσλήψεων μέσω ΑΣΕΠ.
Έτσι, με διαδικασίες που θα ξεκινούσαν παράλληλα (στο πλαίσιο και της σχετικής πλέον από 21-12-2009 Εγκυκλίου που απεστάλη από το Υπουργείο Εσωτερικών, Αποκέντρωσης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης), θα ζητείτο, να εγκριθεί και να πραγματοποιηθεί η πρόσληψη ισόποσου αριθμού εκτάκτου προσωπικού για τις ίδιες θέσεις από 1-5-2010 μέσω των διαδικασιών του ΑΣΕΠ.
Το σχετικό έγγραφο έχει ήδη συνταχθεί από τη Δ/νση Διοικητικού του Υπουργείου Πολιτισμού και Τουρισμού και θα αποσταλεί προς το Υπουργείο Εσωτερικών, Αποκέντρωσης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης.
5. Δυστυχώς, όπως αποδείχθηκε από τα κείμενα των προκηρύξεων που οι υπηρεσίες εξέδωσαν, τα Πρακτικά των τριμελών Εισηγητικών Επιτροπών των Υπηρεσιών και τις εισηγήσεις των Προϊσταμένων που ελέγχθησαν δειγματοληπτικά, παρατηρήθηκαν σημαντικές αρρυθμίες, καθώς οι αρμόδιες υπηρεσίες δεν κατέστη δυνατό να προσαρμοσθούν στις νέες απαιτήσεις, να υπερβούν πρακτικές και αγκυλώσεις του παρελθόντος και να τηρήσουν απαρέγκλιτα τις αρχές της διαφάνειας, της αντικειμενικότητας και της αξιοκρατίας.
Έτσι, διαπιστώθηκε ότι στην πλειονότητά τους, τα πρακτικά των ανωτέρω Επιτροπών ήταν αναιτιολόγητα, ενώ τα πρόσωπα που προτείνονταν ήταν πολλές φορές στο σύνολό τους όσα ήδη υπηρετούσαν ή σε κάποιες περιπτώσεις ακόμα και άτομα που συνδέονταν συγγενικά με μέλη των Επιτροπών.
Κατόπιν της θλιβερής αυτής διαπίστωσης, ήδη την Παρασκευή 8/1/2010 η Γενική Γραμματέας Πολιτισμού συγκάλεσε σύσκεψη, στην οποία κλήθηκαν οι Προϊστάμενοι των Γενικών Διευθύνσεων Αρχαιοτήτων και Πολιτιστικής Κληρονομιάς και Αναστήλωσης, Μουσείων και Τεχνικών Έργων, η Διευθύντρια Διοικητικού, ο Διευθυντής Πληροφορικής και Τηλεπικοινωνιών και εκπρόσωπος των εργαζομένων (Πρόεδρος της Ομοσπονδίας), όπου, αφού τους δήλωσε ότι η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου δεν πρόκειται
επ` ουδενί να δεχθεί τη συνέχιση πρακτικών που δεν συνάδουν με όσα έχει εξαγγείλει αυτή η Κυβέρνηση,
τους ανακοίνωσε την εντολή της πολιτικής ηγεσίας να ανακληθούν όλες οι προκηρύξεις και να επαναπροκηρυχθούν οι θέσεις με νέα διαδικασία.
Τους ζητήθηκε η διαδικασία αυτή να προβλέπει ενιαίο τύπο προκηρύξεων –που είναι ήδη έτοιμος- και εκπόνηση ειδικού μηχανογραφικού προγράμματος εισαγωγής των στοιχείων για την απόλυτη πλέον εφαρμογή των κριτηρίων του Ν. 2190/1994, όπως αναμορφώθηκε.
Η διαδικασία αυτή προφανώς θα παρατείνει τα προβλήματα που ήδη αντιμετωπίζουν οι υπηρεσίες, οι αρχαιολογικοί χώροι και τα μουσεία για τρεις τουλάχιστον εβδομάδες ακόμα, πλην όμως εκτιμήθηκε ότι το μείζον αγαθό είναι η διασφάλιση της διαφάνειας και της αξιοκρατίας, την οποία η Κυβέρνηση αυτή εννοεί να εφαρμόσει απαρέγκλιτα.
Αθήνα, 11 Ιανουαρίου 2010
Η Γενική Γραμματέας
