Ώρα να ευλογήσουμε τα γένια μας:Στο πλαίσιο μιας ομάδας έργου, που αντικείμενο είχε τη δημιουργία μιας ψηφιακής εφαρμογής παρακολούθησης μακροοικονομικών μεγεθών που αφορούν τα οικονομικά των κρατών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, είχα προτείνει τη δημιουργία δύο απλών καμπυλών που κατά τη γνώμη μου μπορούν αξιόπιστα να απεικονίσουν αλλά και να προβλέψουν τη δημοσιονομική κατάσταση ενός κράτους.
Η μια καμπύλη κατάγραφε το γινόμενο του επιτοκίου δανεισμού στη σχετική αγορά επί το ποσοστό του ελλείμματος ως προς το ΑΕΠ του συγκεκριμένου κράτους σε θετικές τιμές.
Η άλλη ήταν το ποσοστό του καθαρού φόρου σε σχέση με το εισόδημα, που εισέπραττε το κράτος, επί το ποσοστό αύξησης του ΑΕΠ.
Τις καμπύλες αυτές τις είχα ονομάσει Marian-Cary Curves προς τιμήν δυο κυριών, της Marian και της Cary.
Η Marian ήταν κάπως σπάταλη ενώ η Cary, με Σκωτσέζικη καταγωγή, ήταν της αποταμίευσης.
Και οι δύο όμως είχαν πολύ μεγάλη επιτυχία σε κατακτήσεις ανάλογα με τις "οικονομικές" συνθήκες και το βαλάντιο του περιβάλλοντός τους, που όμως δεν άντεχαν στο χρόνο.
Όταν γράφτηκε το εγχειρίδιο της εφαρμογής τα άλλα μέλη της ομάδας πίεσαν ώστε οι καμπύλες αυτές να πάρουν το όνομά μου ως "Angelopoulos Curves" χωρίς όμως να υπάρξει συνέχεια από ακαδημαϊκής πλευράς με τις αντίστοιχες δημοσιεύσεις, κλπ.
Έτσι οι Angelopoulos Curves ή A-Curves ή A-C όπως εμφανίζονται στην εφαρμογή αποτελούν μέρος ενός πατενταρισμένου προϊόντος που λειτουργεί σήμερα στα γραφεία κάποιων οικονομικών αναλυτών.
Τις μέρες αυτές που πολλά λέγονται και γράφονται για την κατάσταση της Ελληνικής οικονομίας και ιδιαίτερα για το αν το δημοσιονομικό πρόβλημα έχει λύση, αξίζει να αναρτήσω ένα υποθετικό διάγραμμα καμπυλών A-C που θα βοηθήσει να δοθεί μια απάντηση στο συγκεκριμένο ερώτημα περί των Ελληνικών δημοσιονομικών.
| (ΕΠΙΤΟΚΙΟ ΔΑΝΕΙΣΜΟΥ) | (ΕΛΛΕΙΜΜΑ) | (ΕΠΙΤΟΚΙΟ*ΕΛΛΕΙΜΜΑ) |
| 0,02 | 0,02 | 0,0004 |
| 0,03 | 0,05 | 0,0004 |
| 0,035 | 0,08 | 0,0028 |
| 0,039 | 0,09 | 0,00351 |
| 0,042 | 0,12 | 0,00504 |
| (ΠΟΣΟΣΤΟ ΦΟΡΟΥ) | (ΜΕΤΑΒΟΛΗ ΑΕΠ) | (ΠOΣΟΣΤΟ ΦΟΡΟΥ* ΜΕΤΑΒΟΛΗ ΑΕΠ) |
| 0,15 | 0,02 | 0,003 |
| 0,16 | 0,04 | 0,003 |
| 0,17 | 0,01 | 0,0017 |
| 0,19 | -0,02 | -0,0038 |
| 0,25 | -0,002 | -0,0005 |
Στον πρώτο πίνακα παρουσιάζονται στοιχεία που αφορούν το επιτόκιο δανεισμού και το έλλειμμα ενός κράτους κατά τη διάρκεια 5 χρονικών περιόδων. Τα στοιχεία αυτά οδηγούν στο γινόμενο επιτοκίου-ελλείματος για κάθε περίοδο.
Στο δεύτερο πίνακα παρουσιάζονται οι τιμές του καθαρού ποσοστού φορολόγησης και του πoσοστού αύξησης του ΑΕΠ κατά τις ίδιες χρονικές περιόδους. Τα ποσά αυτά μας δίνουν και το γινόμενο φορολογίας-μεταβολής ΑΕΠ για τις περιόδους αυτές.
Από τα δύο παραπάνω γινόμενα σχηματίζουμε τις καμπύλες A-C όπως φαίνονται στο επόμενο διάγραμμα.
Το άριστο για την δημοσιονομική κατάσταση θα ήταν η κόκκινη γραμμή να παίρνει αρνητικές τιμές και η γκρι γραμμή να παίρνει θετικές τιμές. Αυτό συμβαίνει όταν όλα τα δημοσιονομικά στοιχεία είναι θετικά και η οικονομία ενός κράτους κινείται σε παραγωγικές και πλεονασματικές συνθήκες.
Στο παράδειγμά μας όμως κάτι τέτοιο δεν συμβαίνει.Σε ένα μέρος του διαγράμματος και οι δύο καμπύλες κινούνται σε θετικές τιμές που σημαίνει ότι η κατάσταση είναι επικίνδυνη αλλά μπορεί να είναι διαχειρίσιμη ενός στο άλλο μέρος η κόκκινη γραμμή, αυτή που δηλώνει περισσότερο τα δημοσιονομικά βάρη, είναι σε θετικό έδαφος ενώ η γκρι γραμμή που εμφανίζει τις δημοσιονομικές δυνατότητες είναι σε αρνητικό πεδίο.
Αυτή η κατάσταση, στην οποία μάλιστα βρίσκεται σήμερα η Ελληνική Οικονομία δηλώνει, αν διατηρηθεί, την βεβαιότητα αδυναμίας ικανοποίησης των δανειστών και πιστωτών και συνεπώς εξυπηρέτησης του δημόσιου χρέους κάθε μορφής.
Άρα, άμεσα μέτρα αλλαγής της δημοσιονομικής κατάστασης είναι αναγκαίο να ληφθούν ώστε να αλλάξει και η πορεία των μακροοικονομικών μεγεθών.Σημαντικό επίσης είναι να παρακολουθούνται τα στοιχεία, μήνα με το μήνα, όπως ακριβώς μας επιβάλλει η Ευρωπαϊκή Ένωση, έτσι ώστε να ανιχνεύονται οι τάσεις και να παίρνονται νέα ή διορθωτικά μέτρα όσο σκληρά και να είναι.
Στο παράδειγμά μας η γκρι καμπύλη αλλάζει τάση και κινείται προς θετική περιοχή δίνοντας ανάσες στα οικονομικά επιτελεία. Η κόκκινη όμως δεν κινείται προς την αρνητική.
Κάτι τέτοιο συμβαίνει σήμερα και στην Ελλάδα λόγω της επιδείνωσης των επιτοκίων δανεισμού.
Στις καμπύλες A-C δεν έχει άμεση σημασία το
δημόσιο χρέος. Παρατηρούμε δηλαδή ότι μια χώρα μπορεί να χρωστά πολλές φορές το ΑΕΠ της και όμως να έχει δημοσιονομική ευστάθεια (αν και δεν θα μπορούσε κάποιος να χαρακτηρίσει το φαινόμενο υγιές).
Αυτά, καθώς τα περισσότερα μάλλον κουράζουν.
* Σημείωση: Η παρακολούθηση των οικονομικών μακροοικονομικών μεγεθών των κρατών από εφαρμογές και μοντέλα όπως το παραπάνω δείχνουν πόσο σημαντική είναι η δημοσίευση πραγματικών, έγκυρων και αξιόπιστων στοιχείων σε άμεσο χρόνο.
Είναι φανερό λοιπόν ποιες επιπτώσεις είχε η Ελληνική δημοσιονομική απάτη τόσο στην ίδια τη χώρα όσο και στα αποτελέσματα που υφίστανται σήμερα οι άλλες οικονομίες της Ευρώπης εξαιτίας της διάχυσης του κλίματος αναξιοπιστίας και φόβου στις αγορές.
Μπορούμε να μαντέψουμε ποιός τελικά θα πληρώσει αυτά τα σπασμένα.
